ดนตรี หมายถึง เครื่องบรรเลงมีเสียงทำให้เกิดความเพลิดเพลิน สนุกสนานทำให้อารมณ์คล้อยตามเสียงที่เกิดขึ้นเป็นทำนอง ( พจนานุกรมไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2513 )
ดนตรี หมายถึง เครื่องบรรเลงมีเสียงและระเบียบ เป็นศิลปะแห่งการผลิตเสียงอันไพเราะที่มีธาตุประกอบเป็นทำนอง จังหวะ เสียงประสาน ( สำเร็จ คำโมง. 2537 : 1 อ้างอิงจาก Hornby and Parnwell 1979 : 339 ) เสียงดนตรีที่นำมาเรียบเรียงเป็นทำนองและเสียงประสานต้องสอดคล้องกับจังหวะอย่างกลมกลืนและมีระบบ
ดนตรีพื้นบ้าน (Folk Music) หมายถึง ดนตรีที่เกิดขึ้นจากความคิดสร้างสรรค์ของชาวบ้าน ที่นำวัสดุที่มีอยู่ในท้องถิ่นมาประดิษฐ์เป็นเครื่องดนตรี ตามภูมิปัญญาของตน เพื่อความบันเทิงและสนองต่อความเชื่อของตน ดนตรีพื้นบ้านดั้งเดิมจะเป็นเพียงการขับร้อง แต่ต่อมาชาวบ้านได้คิดประดิษฐ์เครื่องดนตรีขึ้นใช้บรรเลงประกอบการขับร้องนั้น ( จารุวรรณ ธรรมวัตร. ม.ป.ป. : 119-128)
ดนตรีพื้นบ้านอีสาน หมายถึง ดนตรีที่เกิดขึ้นมาจากความคิดสร้างสรรค์ของชาวอีสาน ในการนำเอาวัสดุที่มีอยู่ในท้องถิ่นทางภาคอีสานมาคิดประดิษฐ์ทำเครื่องดนตรี สำหรับใช้ประกอบการขับร้องแบบดั้งเดิม มีลักษณะสำคัญดังต่อไปนี้
1. ไม่มีการบันทึกเป็นตัวโน้ต แต่ชาวบ้านจะจดจำหรือฝึกร้องกันแบบปากต่อปาก
2. เป็นเพลงสั้น ๆ แต่ร้องย้อนวนไปวนมาหลาย ๆ ครั้ง เมื่อเห็นสมควรก็จะลงจบ
3. เพลงพื้นบ้านดั้งเดิมจะไม่มีดนตรีประกอบ ต่อมาเมื่อมีการนำเอาวัสดุที่มีอยู่ในท้องถิ่นมาทำเป็นเครื่องดนตรีจึงได้นำเอามาบรรเลงประกอบการขับร้อง เช่นนำไม้เนื้อแข็งมาประกบกัน 2 คู่ โดยใช้มือทั้งสองข้างเล่น เรียกว่า “ กั๊บแก๊บ” ประกอบการลำที่เรียกว่า “ หมอลำกั๊บแก๊บ” หรือ ไม้เนื้อแข็ง(มะหาด) นำมาทำเป็น “โปงลาง” ใช้บรรเลงโปงลาง ลำประกอบเรียกว่า “ลำเซิ้งโปงลาง”
การขับร้องและการเล่นเครื่องดนตรีของแต่ละท้องถิ่น ในภาคอีสานมีความแตกต่างกันออกไปตามวัฒนธรรมด้านดนตรีและวัฒนธรรมด้านอื่น ๆ เช่นวัฒนธรรมทางด้านภาษา วัฒนธรรมการแต่งกาย วัฒนธรรมด้านชีวิตความเป็นอยู่ เป็นต้น
